Monthly Archives: Tháng 8 2025

Viêm mũi xoang do nấm là gì?

Viêm mũi xoang do nấm là tình trạng nấm phát triển trong các hốc xoang, gây viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc. Khác với viêm xoang do vi khuẩn hay virus, bệnh lý này thường tiến triển âm thầm, dễ tái phát và khó chẩn đoán nếu không có các phương pháp nội soi hoặc xét nghiệm chuyên sâu.

Trong những năm gần đây, tỷ lệ bệnh nhân bị nấm xoang ngày càng tăng, đặc biệt ở những người có cơ địa dị ứng, hệ miễn dịch suy giảm hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm mốc.

Nguyên nhân gây viêm xoang do nấm

• Môi trường ẩm thấp, ô nhiễm: tạo điều kiện lý tưởng cho nấm sinh trưởng.

• Lạm dụng kháng sinh kéo dài: làm mất cân bằng hệ vi sinh, khiến nấm dễ phát triển.

• Suy giảm miễn dịch: bệnh nhân tiểu đường, ung thư, HIV dễ mắc viêm xoang nấm hơn.

• Dị ứng mạn tính: làm tổn thương niêm mạc mũi xoang, tạo cơ hội cho nấm xâm nhập.

Triệu chứng nhận biết sớm

Viêm mũi xoang do nấm thường có biểu hiện giống với viêm xoang thông thường, khiến nhiều người chủ quan. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu đặc trưng:

• Nghẹt mũi kéo dài, không đáp ứng tốt với thuốc thông thường.

• Chảy dịch mũi màu nâu hoặc đen, đôi khi lẫn máu.

• Đau vùng trán, thái dương hoặc gò má, cơn đau thường âm ỉ.

• Giảm hoặc mất khả năng ngửi.

• Một số trường hợp nặng có thể gây sưng mắt, nhìn mờ do nấm lan rộng.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời

Viêm mũi xoang do nấm không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng:

• Lan sang ổ mắt, gây viêm ổ mắt, áp xe mí mắt.

• Ăn mòn xương xoang, gây biến dạng mặt.

• Trường hợp nặng có thể lan vào não, gây viêm màng não hoặc áp xe não.

Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác viêm xoang do nấm, bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng thường chỉ định:

• Nội soi mũi xoang: quan sát trực tiếp dịch tiết bất thường.

• Chụp CT scan: phát hiện khối nấm trong xoang.

• Xét nghiệm mô bệnh học: xác định loại nấm gây bệnh.

Cách điều trị viêm mũi xoang do nấm

Điều trị bệnh lý này cần kết hợp nhiều phương pháp:

1. Phẫu thuật nội soi xoang

   • Là phương pháp điều trị chủ yếu, giúp loại bỏ khối nấm và làm sạch xoang.

   • Ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh.

2. Thuốc kháng nấm

   • Dùng sau phẫu thuật để ngăn ngừa tái phát.

   • Cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng.

3. Điều trị hỗ trợ

   • Rửa mũi bằng dung dịch muối sinh lý.

   • Nâng cao sức đề kháng, kiểm soát bệnh nền (đái tháo đường, dị ứng).

Cách phòng ngừa viêm xoang do nấm

• Giữ nhà cửa thoáng mát, hạn chế ẩm mốc.

• Đeo khẩu trang khi tiếp xúc môi trường bụi bẩn.

• Không tự ý lạm dụng kháng sinh.

• Khám sức khỏe định kỳ tại chuyên khoa Tai Mũi Họng.

Kết luận

Viêm mũi xoang do nấm là bệnh lý nguy hiểm, dễ tái phát và có thể gây biến chứng nặng nếu không điều trị kịp thời. Phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe đường hô hấp trên.

1. Giới thiệu

Trong thời đại y học phát triển hiện nay, nhiều biến chứng thai kỳ đã được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Tuy nhiên, nhau cài răng lược (Placenta accreta spectrum – PAS) vẫn là một thách thức lớn đối với sản phụ khoa hiện đại, đặc biệt khi tỷ lệ sinh mổ gia tăng trên toàn thế giới. Đây là tình trạng nhau thai bám bất thường vào thành tử cung, khiến quá trình bong nhau sau sinh trở nên nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng của sản phụ.

2. Bệnh lý nhau cài răng lược là gì?

Bình thường, nhau thai chỉ bám nông vào lớp nội mạc tử cung. Tuy nhiên, trong nhau cài răng lược, các gai nhau xâm lấn sâu hơn bình thường:

• Nhau cài răng lược dạng nhẹ (Accreta): Gai nhau bám vào lớp cơ tử cung nhưng không xuyên qua.

• Nhau cài răng lược dạng trung bình (Increta): Gai nhau xâm nhập sâu vào lớp cơ tử cung.

• Nhau cài răng lược thể nặng (Percreta): Gai nhau xuyên thủng tử cung, có thể lan sang bàng quang hoặc cơ quan lân cận.

3. Những đối tượng có nguy cơ cao

• Phụ nữ đã từng sinh mổ, đặc biệt là sinh mổ nhiều lần.

• Có tiền sử can thiệp tử cung: nạo hút thai, bóc u xơ tử cung.

• Nhau tiền đạo kết hợp với sẹo mổ cũ là yếu tố nguy cơ hàng đầu.

• Tuổi mẹ cao hoặc thụ tinh nhân tạo (IVF) cũng làm tăng nguy cơ.

4. Triệu chứng và chẩn đoán

Phần lớn các trường hợp không có triệu chứng rõ ràng trong thai kỳ và chỉ được phát hiện qua siêu âm hoặc MRI. Dấu hiệu cảnh báo trên hình ảnh học:

• Khoảng trống giữa nhau thai và cơ tử cung bị mất.

• Các mạch máu bất thường trong vùng nhau thai.

• Nhau bám lên vết sẹo mổ cũ.

Việc chẩn đoán sớm trong tam cá nguyệt thứ hai là yếu tố then chốt giúp giảm thiểu tai biến sản khoa.

5. Biến chứng và nguy hiểm

Nếu không được phát hiện và xử trí đúng cách, nhau cài răng lược có thể gây:

• Băng huyết sau sinh trầm trọng: là nguyên nhân chính gây tử vong mẹ.

• Cắt tử cung cấp cứu để kiểm soát chảy máu.

• Tổn thương bàng quang, niệu quản do nhau xâm lấn.

• Nguy cơ nhiễm trùng, suy thận cấp, sốc mất máu.

6. Điều trị và theo dõi

Không có phương pháp điều trị nội khoa hiệu quả. Tùy mức độ xâm lấn, bác sĩ có thể:

• Sinh mổ chủ động kết hợp cắt tử cung bán phần hoặc toàn phần.

• Chuẩn bị sẵn ngân hàng máu, đội ngũ hồi sức và bác sĩ ngoại khoa nếu cần.

• Đôi khi, trong thể nhẹ, có thể giữ lại tử cung nếu sản phụ còn nhu cầu sinh con, nhưng cần theo dõi rất chặt chẽ.

7. Phòng ngừa và tiên lượng

Do có liên quan chặt chẽ đến các phẫu thuật tử cung trước đó, biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất là hạn chế chỉ định sinh mổ không cần thiết, đặc biệt là trong lần sinh đầu.

Ngoài ra, quản lý thai kỳ ở những thai phụ có tiền sử phẫu thuật tử cung nên được thực hiện ở cơ sở y tế chuyên khoa có đủ điều kiện phẫu thuật và hồi sức sản khoa.

8. Kết luận

Nhau cài răng lược là một biến chứng nguy hiểm, đang có xu hướng gia tăng do tỷ lệ sinh mổ ngày càng cao. Việc nhận diện sớm các yếu tố nguy cơ, chẩn đoán hình ảnh chính xác và xây dựng kế hoạch sinh phù hợp là chìa khóa để bảo vệ an toàn tính mạng cho sản phụ. Trong bối cảnh y học hiện đại, chủ động phát hiện và điều trị hiệu quả là cách tốt nhất để tránh thảm kịch có thể xảy ra trong những giây phút lẽ ra nên hạnh phúc nhất của người mẹ.